Αλεξάνδρα Μητσοτάκη
Η Ελλάδα έχει έναν απίστευτο
αρχαίο θησαυρό τον οποίο ακόμα
δυσκολεύεται να εκμεταλλευτεί σωστά
Αλεξάνδρα Μητσοτάκη-Photo-GAB-II
Η Αλεξάνδρα Μητσοτάκη γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι κόρη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και Νομικά στο Paris V (Université Paris Descartes) και πήρε Masters στο Αναπτυξιακό Δίκαιο. Εργάστηκε στον OECD (Organisation for Economic Co-operation and Development), όπου ειδικεύτηκε στην καταπολέμηση της φτώχειας στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Το 1998 ίδρυσε την ActionAid Hellas, της οποίας έγινε και πρόεδρος το 2007, αφού πρακτικά αφιέρωνε όλο της τον χρόνο εθελοντικά στην οργάνωση, ενώ το 2003 έγινε μέλος του ΔΣ της ActionAid International, την οποία βοήθησε να προετοιμάσει την πενταετή στρατηγική της. Στην Ελλάδα, παρά την κρίση κατάφερε να μην διακόψει κανένα από τα προγράμματά για την καταπολέμηση της απόλυτης φτώχειας και το 2012 γιόρτασε τα 40 χρόνια της ActionAid International στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων με μία « βιωματική » έκθεση με τίτλο « Μπες στη θέση μου ».
Έχει παντρευτεί τον δικηγόρο Pascal Gourdain με τον οποίο έχει αποκτήσει τρία αγόρια και ένα κορίτσι και είναι Πρόεδρος του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου στο Παρίσι (Centre Culturel Hellénique).
Πριν απ’ όλα θα ήθελα να σας μεταφέρω όλα τα θετικά σχόλια που ακούγονται στη περιοχή της γαλλικής πρωτεύουσας και με οδήγησαν σήμερα να συνομιλώ μαζί σας.
Αναλάβατε, το 2010, την προεδρία και τη διεύθυνση ενός φθίνοντος, αυτιστικού, θνησιγενούς οργανισμού και τον αναζωογονήσατε, τον ζωντανέψατε, τον αναστήσατε. Αποδείξατε πως όταν υπάρχει γούστο και μεράκι μπορεί ο ελληνισμός να εμφανίσει το ωραίο του πρόσωπο.
Ελπίζω και εύχομαι ο ούριος άνεμος που περνά από τη rue Galilée, στο αριστοκρατικότερο διαμέρισμα του Παρισιού, όπου στεγάζεται το Centre Culturel Hellénique, να περάσει και από τη γειτονική rue Mesnil, όπου έχει ένα γραφείο ο σύλλογος Ελληνική Κοινότητα Παρισιού και Περιχώρων και κατόπιν να αγκαλιάσει και το Δίκτυο-Grèce sur Seine (Ελλάδα του Σηκουάνα) καθώς και όλους τους ελληνικούς και ελληνογαλλικούς συλλόγους που εκείνο συγκεντρώνει κι όλοι μαζί να μεγαλουργήσετε όπως ταιριάζει στους επιγόνους εκείνων που δώρισαν στην ανθρωπότητα τις Τέχνες και τα Γράμματα, το φως της Μεσογείου.
Θα συνεχίσω με κάποιες ερωτήσεις που είναι συνάμα και απορίες, όχι μόνον δικές μου, αλλά και πολλών που νοιάζονται για μια ωραία και σωστή εικόνα της Ελλάδας στο Παρίσι, στην Ευρώπη καθώς και σ’ ολόκληρο τον κόσμο και παρακολουθούν με ελπίδα τις δραστηριότητες σας και τις κινήσεις σας και γίνονται όλο και περισσότερο απαιτητικοί.
– Ποιό είναι λοιπόν αυτό, το μέχρι πρότινος, μυστηριώδες και απόκρυφο Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο, το οποίο ιδρύθηκε το 1975 και το οποίο με τις σπάνιες δραστηριότητές του δεν προκάλεσε την περιεργειά μας, δεν κίνησε το ενδιαφέρον μας και ούτε μας έδωσε την ευκαιρία να το γνωρίσουμε, να το αξιολογήσουμε, να το εμπιστευτούμε και να το στηρίξουμε, για να πάρει τη θέση που αξίζει σε ένα πολιτιστικό κέντρο μιας χώρας που έχει ένα μεγαλειώδες παρελθόν. Στην ιστοσελίδα του αναφέρεται πως είναι ιδιωτικός οργανισμός και πιο κάτω μη κυβερνητικός οργανισμός. Ποια, ακριβώς, είναι η νομική υπόσταση του;
– Ίσως ο καλύτερος τρόπος να μιλήσει κανείς για το Πολιτιστικό Κέντρο, για την προσπάθεια που κάνουμε, είναι να πούμε πως είναι μία κίνηση πολιτών. Είναι μία κίνηση πολιτών εθελοντών οι οποίοι, πιστεύουμε, και είμαστε πολλοί που το πιστεύουμε αυτό, ότι η χώρα μας και η εικόνα της, δεν μπορεί να περιορίζεται μόνο στην εικόνα μιας οικονομικής κρίσης, όσο σκληρή και να είναι αυτή, και να αφήνουμε να μας βλέπει ο κόσμος όλος, σα μια χώρα η οποία υποφέρει, σίγουρα, αλλά έχει κάνει και τα λάθη της στο παρελθόν και να μας κρίνουνε μόνο μέσα από αυτό το πρίσμα. Το είπατε, κι έχετε δίκαιο, η Ελλάδα είναι σίγουρα και χωρίς αμφιβολία, ίσως το κέντρο του δυτικού πολιτισμού, το κέντρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, η κοιτίδα του και πιστεύω ότι πρέπει ως πολίτες, συνειδητοί πολίτες, να οργανωθούμε περισσότερο και καλύτερα, ώστε να δείξουμε, αυτήν την πλευρά της Ελλάδας. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε και το κάνουμε, και θέλω να το τονίσω, χωρίς καμία κρατική βοήθεια, χωρίς καμία στήριξη από πουθενά, κανένας υπουργός Πολιτισμού των τελευταίων ετών δεν έχει ενδιαφερθεί για τις προσπάθειες που κάνουμε στο Κέντρο… Δεν πειράζει όμως, εμείς προχωρούμε και συνεχίζουμε, βασικά με τη στήριξη πολιτών, εδώ με τη στήριξη γάλλων πολιτών και στην Ελλάδα με τη στήριξη ελλήνων πολιτών οι οποίοι όλο και περισσότερο καταλαβαίνουν ότι αν δεν κινηθούμε εμείς, εμείς οι πολίτες, δεν θα αλλάξει τίποτε.
– Είπατε πως κανένας υπουργός Πολιτισμού των τελευταίων ετών δεν ασχολείται με τις προσπάθειες του Κέντρου… Πριν ασχολιόταν;
– Δεν μπορώ να μιλήσω για πριν, διότι όπως πολύ σωστά είπατε εγώ ανέλαβα τη διοίκηση αυτού του Κέντρου από το 2010, και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι την ανέλαβα όταν ξεκίνησε η μεγάλη κρίση. Και την εποχή που ξεκίνησε η μεγάλη κρίση το Κέντρο ήταν έτοιμο να κλείσει, διότι η προηγούμενη γενιά, η προηγούμενη ομάδα ανθρώπων η οποία έκανε εξαιρετικό έργο, κι εκεί θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω μαζί σας, Όταν το Κέντρο δημιουργήθηκε το ’74 από την οικογένεια Λεβέντη, με επίτιμο πρόεδρο τότε, και σήμερα ακόμα την Ελένη Αρβελέρ, είχε μια χρυσή εποχή. Η πρώτη δεκαετία του Κέντρου, τέλος της δεκαετίας του ’70 αρχές της δεκαετίας του ’80, ήτανε μια εποχή που το Κέντρο έκανε πολλά στη Γαλλία. Έκανε και συνεργασίες… μπορείτε να το βρείτε σε εκθέσεις στο Μπομπούρ… Υπήρχε μια πολύ μεγάλη δυναμική. Δυστυχώς στην πορεία του χρόνου, για λόγους αν θέλετε εσωτερικούς ενδεχομένως, της διοίκησης του Κέντρου. Η κυρία Λεβέντη η οποία ήτανε τότε πρόεδρος δεν προέβλεψε αρκετά τη συνέχεια και σιγά-σιγά το ενδιαφέρον για το κέντρο χάθηκε. Η αλήθεια είναι ότι την εποχή που « όλα υποτίθεται πήγαιναν τόσο καλά στην Ελλάδα, την εποχή που χρήματα ξοδευόντουσαν με πολύ μεγάλη άνεση σε όλους τους τομείς » κανείς δεν είχε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να δει τι ακριβώς γίνεται εδώ κι εκεί, που ακριβώς πάνε τα χρήματά μας, που είναι η διαφάνεια, που είναι η λογοδοσία γι’αυτά τα πολλά χρήματα που έδιναν τότε, όλες οι κυβερνήσεις, σε διάφορους πολιτιστικούς φορείς κι εδώ κι εκεί, κι αλλού… για την εξυπηρέτηση του στόχου της προώθησης της εικόνας της Ελλάδας, αλλά ουσιαστικά και για την εξυπηρέτηση φίλων και γνωστών, οι οποίοι επωφελούνταν από αυτή την οικονομική άνεση που υπήρχε. Όταν όλα αυτά τελείωσαν, ουσιατικά το 2010, όταν τα χρήματα ξαφνικά σταμάτησαν να ρέουν… παντελώς. Όχι πως έδινε πολλά το ελληνικό Κράτος, λίγα δίνανε, αλλά δίναν κάτι και πάντως όλα ήτανε πιο εύκολα. Να δώσω ένα παράδειγμα, « Το Πανόραμα του ελληνικού κινηματογράφου » το οποίο με πάρα πολύ επιτυχία διοργανώνεται εδώ και δέκα πέντε χρόνια περίπου στη Γαλλία, παραπάνω, είκοσι χρόνια σχεδόν. Το Πανόραμα του ελληνικού κινηματογράφου έβρισκε χρήματα για να διοργανωθεί από την Ελλάδα επειδή το Κέντρο Ελληνικού Κινηματογράφου είχε παραπάνω χρήματα, επειδή η Πρεσβεία μπορούσε να δώσει χρήματα, επειδή το Υπουργείο μπορούσε να βοηθήσει. Μπορούσε πολύς κόσμος να βοηθήσει τότε. Αν θέλετε οι κρατικοί φορείς δεν χρηματοδοτούσαν απευθείας το Κέντρο, μπορούσαν όμως να χρηματοδοτήσουν σχετικά εύκολα τις δραστηριότητές του. Όλα αυτά σταμάτησαν, τελείωσαν το 2010. Όταν εγώ το ανέλαβα… ο λόγος για τον οποίο τον ανέλαβα και θα σας πω πολύ ειλικρινά πως έγινε. Η προηγούμενη πρόεδρος με παρακάλεσε να τη βοηθήσω να βρούμε ανθρώπους οι οποίοι να ενδιαφέρονται για την πορεία του Πολιτιστικού Κέντρου στη Γαλλία. Της είπα ότι δυστυχώς δεν γνωρίζω κανένα που να μπορεί να βοηθήσει και ήμουνα έτοιμη να φύγω. Τότε με σταμάτησε και μου είπε : Μα ξέρεις κάτι, θα κλείσει το Κέντρο. Κι όταν άκουσα αυτήν την πολύ απλή κουβέντα ότι το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο στη Γαλλία θα κλείσει, σταμάτησα και της είπα : Μα τι ακριβώς εννοείς; Θα κλείσει;!… Μου είπε : Πρόκειται για εθελοντική πρωτοβουλία. Εάν κανένας δεν ενδιαφερθεί, εάν κανένας δεν βρεθεί να αναλάβει αυτό το Κέντρο, το Κέντρο θα κλείσει. Κι αυτό το λέω επειδή η πορεία του δεν ήταν πάντα η ίδια. Είχε γνωρίσει μία λαμπρή εποχή, η οποία σιγά-σιγά άρχισε να φθίνει και η οποία με την κρίση ολοκλήρωσε, αν θέλετε, τις δυσκολίες που αντιμετώπιζε… Ένας-ένας οι άνθρωποι φεύγανε. Η κυρία Phan, η προηgούμενη πρόεδρος, η οποία έκανε εξαιρετική δουλειά, έφτασε σε μία ηλικία και με προσωπικές δυσκολίες υγείας οι οποίες δεν της επέτρεπαν τα τελευταία χρόνια να ασχοληθεί έψαχνε απελπισμένα να βρει ανθρώπους να ασχοληθούνε. Κανένας δεν ήθελε να ενδιαφερθεί. Όταν εγώ τελικά, το ανέλαβα το 2010, ήταν στα όρια τού να κλείσει. Και γι’ αυτό πρέπει να μιλάμε ξεκάθαρα, για δύο πολύ διαφορετικές εποχές ή μάλλον για τρεις εποχές του Κέντρου. Μία πολύ καλή, μία που είχε πάρει πλέον την κατιούσα και μία τώρα, που ελπίζω και χαίρομαι που σας ακούω να λέτε αναβαθμίζεται πάλι και βρίσκει αυτό το οποίο πρέπει να είναι ένα εργαλείο για τη χώρα μας, το οποίο πρέπει να το χρησιμοποιούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, διότι διαμορφώνουμε ουσιαστικά την εικόνα σε μία μεγάλη πρωτεύουσα που είναι το Παρίσι και σε μία μεγάλη χώρα που είναι η Γαλλία στην Ευρώπη.
– Ποια είναι, λοιπόν, η νομική υπόσταση του;
– Η νομική του υπόσταση… είναι σύλλογος του γαλλικού νόμου 1901 (σσ. γαλλικός νόμος που καθορίζει την ύπαρξη και λειτουργία των μη κερδοσκοπικών συλλόγων). Έχουμε ένα μικρό διοικητικό συμβούλιο το οποίο αποτελείται από εφτά μέλη. Αυτό που έχει σημασία γι αυτούς που θα μας διαβάσουν είναι ότι μηδέν κρατικά χρήματα έχουνε μπει στο κέντρο από τότε τουλάχιστον που εγώ το έχω αναλάβει, το 2010.
– Κάνατε όμως το Πανόραμα του Ελληνικού Κινηματογράφου…
– Το Πανόραμα βεβαίως και το κάναμε όμως με χρήματα τα οποία μαζέψαμε εμείς ψάχνντας να βρούμε χορηγούς. Αν δείτε τις αφίσες από τα δύο Πανοράματα που κάναμε θα δείτε κάτω ποιοι είναι οι χορηγοί. Ελληνικές εταιρείες οι οποίες ενδιαφέρονται, και αυτές, να δείξουνε μια άλλη εικόνα της Ελλάδος στο εξωτερικό και μ’αυτήν την έννοια πιστεύω ότι τις βοηθήσαμε να φανούνε λίγο περισσότερο στη Γαλλία, μετά είναι κάποιοι ιδιώτες, μετά είναι τα Ιδρύματα τα οποία μας στηρίζουνε…
Αφίσα για το 7ο Πανόραμα Σύγχρονου Ελληνικού Κινηματογράφου
– Αναφέρομαι στο Πανόραμα του Ελληνικού Κινηματογράφου, διότι είπατε πως για το Πανόραμα σας δίναν κάποια κρατικά χρήματα…
– Στο παρελθόν… Στο παρελθόν… Στο παρελθόν ήτανε εύκολο να βρεθούνε χρήματα. Σήμερα είναι πολύ-πολύ δύσκολο. Χρήματα δεν υπάρχουν για να χρησιμοποιήσουμε μια γνωστή έκφραση. Χρήματα δεν υπάρχουν… Εμείς το ξέρουμε αυτό, αλλά εγώ θα προσθέσω: δεν υπάρχουν κρατικά χρήματα, αλλά υπάρχουν χρήματα, αν κανείς κινηθεί σωστά, αν κανείς δείξει ένα ποιοτικό έργο το οποίο ικανοποιεί τους σπόνσορές μας – και ιδιωτικές εταιρείες και απλούς ιδιώτες – αλλά πάνω απ’ όλα μεγάλα ελληνικά ιδρύματα και πρώτο απ’ όλα το Ίδρυμα Λεβέντη το οποίο τα τελευταία χρόνια συνεχώς και αυξάνει την στήριξή του προς το Κέντρο. Το Ίδρυμα Λεβέντη βλέπει και αξιολογεί το έργο που κάνει το Κέντρο. Χρησιμοποιήσατε μια πολύ ωραία λέξη, είναι σωστή και ουσιαστική λέξη. Εμείς θέλουμε να μας αξιολογήσετε. Θέλουμε να δείξουμε. Έχουμε αυτή τη στιγμή, όχι μόνο στην ιστοσελίδα μας, αλλά είμαστε διαθέσιμοι να δείξουμε και πόσα χρήματα μαζεύουμε και από που τα μαζεύουμε και ποιος μας βοηθάει και τι κάνουμε και να μετρήσουμε τον αντίκτυπο του έργου μας. Αυτό το μετράμε, από το πόσο είναι το κοινό, και τι ακούμε από το γαλλικό κοινό. Δηλαδή πόσα καλά λόγια ακούμε. Με πολλή χαρά σας λέω ότι η μεγαλύτερη ικανοποίηση για μας για την ομάδα, δουλεύει εθελοντικά εδώ πέρα, είναι όταν Γάλλοι μας λένε, Γάλλοι και θέλω να το τονίσω διότι μιλήσατε, πολύ σωστά, για τις ελληνικές οργανώσεις στο Παρίσι. Είναι εξαιρετικές κάνουνε πολύ καλή δουλειά, αλλά εμείς η διαφορετικότητά μας είναι ότι εμείς δεν απευθυνόμαστε στην Ελληνική Κοινότητα. Απευθυνόμαστε στο γαλλικό κοινό.
– Πως διοικείται ; Πως εκλέγεται ή πως διορίζεται το ΔΣ… Ο σύλλογος Ελληνική Κοινότητα Παρισιού και Περιχώρων κάνει εκλογές κάθε τρία χρόνια, για παράδειγμα, εσείς;
– Εγώ κατέθεσα υποψηφιότητα καθώς και κάποια άλλα μέλη, τα οποία είναι σήμερα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου στην τότε γενική συνέλευση, η οποία αποτελείται από κάποια ενεργά μέλη, που πληρώνουν τη συνδρομή τους, η οποία συνέλευση μας εξέλεξε.
– Η γενική συνέλευση, λοιπόν, εκλέγει το Διοικητικό Συμβούλιο...
– Κάποιος μπορεί να γραφεί εύκολα αν θέλει. Αλλά οι Φίλοι του Κέντρου, σήμερα, δεν είναι μέλη του Κέντρου είναι Φίλοι του Κέντρου.
– Δηλαδή υπάρχουν οι Φίλοι και τα Μέλη, τα οποία Μέλη έχουνε δικαίωμα να εκλέξουν το Διοικητικό Συμβούλιο…
– Ακριβώς τα Μέλη έχουνε δικαίωμα να εκλέγουν το Διοικητικό Συμβούλιο και να παίρνουν μέρος στις γενικές συνελεύσεις. Είμαστε μια μικρή ομάδα. Δεν νομίζω ότι υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον. Μακάρι να υπήρχε και να γράφονταν στο Κέντρο δεκάδες, εκατοντάδες άνθρωποι οι οποίοι να θέλανε να συμβάλουν και να βοηθήσουν στη διακυβέρνηση του στη διοργάνωση των δραστηριοτήτων μας και με πολλή χαρά να μπούνε και στη γενική συνέλευση και στο διοικητικό συμβούλιο. Είμαστε ανοιχτοί σε όλες τις προσφορές…
– Οι σπόνσορες που αναφέρετε στην ιστοσελίδα σας, και στις αφίσες σας, σάς βοηθάνε πάντα, σας δίνουν μια μόνιμη επιχορήγηση ή είναι κατά περίσταση;
– Μόνιμη επιχορήγηση παίρνουμε από δύο μεγάλα ελληνικά ιδρύματα. Πρώτα απ’όλα ιστορικά αλλά και τη μεγαλύτερη επιχορήγηση την παίρνουμε από το Ίδρυμα Λεβέντη. Όπως σας είπα η οικογένεια Λεβέντη δημιούργησε το Κέντρο πριν γίνει το Ίδρυμα. Η οικογένεια Λεβέντη και σήμερα το Ίδρυμα στηρίζει το Κέντρο με μια μεγάλη ετήσια επιχορήγηση κάθε χρόνο και τα δύο-τρία τελευταία χρόνια και το Ίδρυμα Νιάρχου δίνει κι αυτό μια επιχορήγηση στο Κέντρο για τα έξοδά του και για τις δραστηριότητές του. Αυτά είναι τα δύο Ιδρύματα που μας στηρίζουν. Επιπλέον έχουμε κάποιους ιδιώτες οι οποίοι στηρίζουνε τακτικά μεγάλα ή με πιο μικρά ποσά. Έχουμε κάποιες εταιρείες οι οποίες στηρίζουνε όχι το Κέντρο, δηλαδή τα διοικητικά έξοδα του Κέντρου ή τα έξοδα διοργάνωσης εκδηλώσεων, αλλά συγκεκριμένες εκδηλώσεις οπότε τότε τους βλέπετε όπως τους είδατε στο Πανόραμα του Κινηματογράφου. Βλέπετε μια ελληνική εταιρεία που βάζει το λογότυπό της και στηρίζει μία δραστηριότητα, αλλά πολύ σημαντικό κι εκεί είναι που ελπίζω να μας βοηθήσετε και εσείς, πολύ σημαντικές είναι οι μικρές προσφορές των Φίλων του Κέντρου διότι με 25-30 ευρώ τον χρόνο μπορεί κανείς να γίνει φίλος του Κέντρου και πιστεύω επειδή έχω πολύ μεγάλη εμπειρία από αυτού του είδους τη λειτουργία των κινημάτων των πολιτών λόγω της ActionAid, με την οποία ασχολούμαι στην Ελλάδα. Πιστεύω πως είναι πολύ καλύτερα να είναι εκατοντάδες, χιλιάδες άνθρωποι οι οποίοι δίνουν 30 ευρώ στο Πολιτιστικό Κέντρο για να ασκήσει πολιτιστική διπλωματία στη Γαλλία, για να ακουστεί και να φανεί η εικόνα της Ελλάδος διαφορετική, από το να εξαρτώμαστε μόνον από κάποιες μεγάλες εταιρείες ή ακόμα και από κάποια ιδρύματα. Αυτό που θέλουμε και έχουμε σκοπό να εξελίξουμε μέσα στα επόμενα χρόνια είναι ο αριθμός των μικρών, πολύ μικρών δωρεών. Πολύ μικρές δωρεές 20-30 ευρώ τον χρόνο, τα οποία όμως αν τα πολλαπλασιάσουμε μπορούν να κάνουν πολύ μεγάλο ποσό.
Αφίσα για το 8ο Πανόραμα Σύγχρονου Ελληνικού Κινηματογράφου
– Εδώ θα μου επιτρέψετε μία μικρή παρατήρηση, δεν νομίζω πως κάνετε κάποια ιδιαίτερη καμπάνια γι αυτόν τον σκοπό…
– Δεν κάνουμε, αλλά έχουμε σκοπό αυτόν τον τομέα να τον αυξήσουμε περισσότερο και πάνω απ’όλα έχουμε σκοπό να κάνουμε κάτι το οποίο δεν είχαμε κάνει καθόλου μέχρι τώρα. Να κινηθούμε και στην Ελλάδα, διότι πιστεύουμε ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων οι οποίοι έχουνε ιδιαίτερη σχέση με τη Γαλλία. Είτε επειδή έχουνε σπουδάσει σ’αυτήν τη χώρα είτε επειδή έχουνε ζήσει σ’αυτήν τη χώρα είτε επειδή είναι ελληνογαλλικές οικογένειες είτε επειδή μιλάν τα γαλλικά και λατρεύουνε τον πολιτισμό της. Άνθρωποι οι οποίοι θέλουνε να έχουνε κάποια επαφή με το Παρίσι και με τη γαλλική γλώσσα και με τη Γαλλία και οι οποίοι πιστεύω μπορούν πολύ εύκολα να καταλάβουν ότι βοηθώντας με 30 ευρώ τον χρόνο μία τέτοια προσπάθεια συμβάλλουνε σε κάτι πολύ σημαντικό για τη χώρα μας και επιλέον θα έχουνε τη χαρά και την ευχαρίστηση όταν θα έρχονται στο Παρίσι να είναι ενημερωμένοι για τις εκδηλώσεις του Κέντρου. Θα μπορούν να παρευρεθούν σε μία ή και σε πολλές από τις εκδηλώσεις που κάνουμε, μπορεί να επιλέξουνε να έρθουνε στο Παρίσι μόνο και μόνο επ’ευκαιρίας μιας εκδήλωσης η οποία τραβάει την προσοχή τους είτε είναι το Πανόραμα του κινηματογράφου είτε είναι μια βραδιά τζαζ είτε είναι μια εκδήλωση όπως η χθεσινοβραδυνή που θα ακούσουν ένα μεγάλο γάλλο φιλόσοφο να μιλάει με πολύ ενθουσιαμό για τη χώρα μας και για τον πολιτισμό της… Οπότε πιστεύω ότι έχουνε κάθε λόγο πολλοί Έλληνες αυτή τη στιγμή οι οποίοι ζούνε στην Ελλάδα, οι οποίοι όμως θέλουνε κάποια σχέση με το Παρίσι με ένα πολύ μικρό ποσό το χρόνο να στηρίξουν την προσπάθειά μας και θα κάνουμε και κάποια πράγματα στην Ελλάδα στα οποία βεβαίως θα τους καλούμε τακτικά ώστε να είμαστε σε επαφή μαζί τους και αυτή η μικρή εταιρεία Φίλων του Πολιτιστικού Κέντρου στο Παρίσι δημιουργείται αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα και βλέπουμε πολύ μεγάλο ενθουσιασμό από πολλούς ανθρώπους οι οποίοι λένε: « Ναι εμείς θέλουμε να βοηθήσουμε αυτήν την προσπάθεια…«
– Στην ίδια ιστοσελίδα αναφέρεται πως από το 2010 συνεργάζεται συχνά με το ελληνικό διπλωματικό σώμα του Παρισιού. Είναι μια φράση που μπήκε και ξεχάστηκε; Πως ερμηνεύεται; Σημαίνει κάποια επιχορήγηση, συμμετοχή στη χάραξη κάποιας πολιτιστικής πολιτικής ή μπορεί και σε ελεύθερη μετάφραση να σημαίνει προώθηση των ημετέρων καλλιτεχνών, επιστημόνων, δημιουργών, διανοούμενων;…
– Όχι δεν σημαίνει ουσιαστικά τίποτε από όλα αυτά… Ξέρουμε ότι τα περισσότερα πολιτιστικά κέντρα τα οποία ανήκουνε στο δίκτυο του ficep (Forum des Instituts Culturels Étrangers à Paris), το οποίο είναι ένα δίκτυο στο οποίο άνήκουνε ή θα έπρεπε να ανήκουνε όλα τα ξένα πολιτιστικά κέντρα. Το δικό μας Κέντρο είναι μέλος και μάλιστα ενεργό μέλος αυτού του δικτύου. Τα περισσότερα, θα έλεγα το 95% είναι κρατικά κέντρα το Ινστιτούτο Γκαίτε, το Θερβάντες αλλά και το γιαπωνέζικο και το πορτογαλέζικο και τα περισσότερα είναι κρατικά. Οπότε όταν εμείς εμφανιζόμαστε ως μία κίνηση πολιτών υπάρχει -και με το δίκιο τους- από την πλευρά των άλλων το ερωτηματικό: « Καλά αν αύριο έρθει μια άλλη κίνηση πολιτών και μας πει: Εμείς είμαστε το ελληνικό πολιτιστικό κέντρο στη Γαλλία… Ποιον θα πρέπει να ακούσουμε και ποιον θα είναι αυτός ο οποίος πραγματικά θα είναι ο επίσημος φορέας της πολιτιστικής εκπροσώπησης της Ελλάδας ;« Και για να μπούμε στο ficep, χρειάστηκε να έχουμε ένα γράμμα από το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, μέσω του έλληνα πρέσβη τότε στο Παρίσι. Έγινε ένα διάβημα προς την Πρεσβεία μας, διάβημα προς το Υπουργείο Εξωτερικών στην Ελλάδα, το οποίο είπε: Ναι αυτό το Κέντρο, καλώς-κακώς, μπορεί να είναι κίνημα πολιτών, αλλά αυτό είναι που εκπροσωπεί τον ελληνικό πολιτισμό στη Γαλλία. Αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία να το τονίζουμε προς τα έξω, διότι οι άλλοι έχουν την στήριξη των χωρών τους. Εμείς δεν την έχουμε μεν ουσιαστικά, την έχουμε όμως τυπικά, το οποίο έχει πολύ μεγάλη σημασία. Κι έχει πολύ μεγάλη σημασία επίσης όταν η συνεργασία με τον εκάστοτε διπλωματικό εκπρόσωπο της Ελλάδας, τον πρέσβη στην Ουνέσκο ή διμερή πρέσβη, είναι καλή έχει πολύ μεγάλη σημασία όταν καμιά φορά έρχονται στις εκδηλώσεις μας… Αυτό μας στηρίζει, σε ηθικό επίπεδο είναι κατά κάποιο τρόπο μια αναγνώριση. Είχαμε κάνει πριν από χρόνια, δυστυχώς δεν επαναλήφθηκε, αλλά ελπίζω να επαναληφθεί τώρα… είχαμε κάνει κάποιες εκδηλώσεις χρησιμοποιώντας το χώρο και τα σαλόνια της πρεσβείας, διότι εμείς όπως βλέπετε και ξέρετε πολύ καλά, χώρο δεν έχουμε. Είναι πολύ σημαντικό για μας να μπορούμε να χρησιμοποιούμε τους χώρους της πρεσβείας, τα σαλόνια της πρεσβείας, τα οποία άλλωστε ανήκουνε σ’εμάς τους έλληνες πολίτες. Το βρίσκω πολύ σημαντικό καμιά φορά, όχι πολύ συχνά, αλλά καμιά φορά, να μπορούμε να οργανώνουμε κάποια εκδήλωση στην πρεσβεία, όπως είχαμε οργανώσει επί Κώστα Χαλαστάνη πριν από χρόνια μια εξαιρετική εκδήλωση. Άνοιξαν οι χώροι της πρεσβείας, ήτανε μια εκδήλωση γύρω από τη φιλολογία, γύρω από τον φιλλεληνισμό, και μπήκανε στην πρεσβεία μας δεκάδες καθηγητές ελληνικών από γαλλικά σχολεία και πανεπιστήμια, πολλοί εκ των οποίων για πρώτη φορά μπαίνανε στην ελληνική πρεσβεία. Αυτό, εγώ προσωπικά, το θεωρώ πολύ σημαντικό.
Πρόσκληση-για-την-Έκθεση-με-ελληνικά-κεραμικά-23-Σεπτεμβρίου-έως-9-Οκτωβρίου-2011-στο-Ελληνικό-Σπίτι-9-rue-Mesnil.
– Θέλω να επισημάνω ένα θέμα το οποίο φαντάζει ανώδυνο αλλά δεν είναι, τόσο το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο όσο και η Ελληνική Κοινότητα Παρισιού και Περιχώρων χρησιμοποιούν στα γαλλικά τον όρο Hellénique για να δηλώσουν την εθνικότητά τους. Όρος ο οποίος προκαλεί σύγχιση και η χρήση του είναι καταχρηστική. Στην περίπτωση του Κέντρου ο κόσμος νομίζει πως είναι το επίσημο κρατικό ελληνικό κέντρο ενώ στην περίπτωση του συλλόγου ελληνική κοινότητα, (communauté στα γαλλικά), ο κόσμος νομίζει πως πρόκειται για όλους τους Έλληνες του Παρισιού, διότι communauté στα γαλλικά προσδιορίζει όλη την παροικία, κάποιας εθνικότητας, πράγμα που δεν ισχύει στην προκειμένη περίπτωση διότι ο σύλλογος Ελληνική Κοινότητα Παρισιού και Περιχώρων συγκεντρώνει μόνον ένα πολύ μικρό μέρος των Ελλήνων που ζουν στην περιφέρεια του Παρισιού. Πέρα από αυτό όμως ο όρος Hellénique είναι άγνωστη λέξη για τους Γάλλους, σήμερα. Οι παλαιότεροι ίσως τον γνώριζαν. Όταν συνεργαζόμουν με το σύλλογο Ελληνική Κοινότητα Παρισιού και Περιχώρων, τον καιρό που ήταν πρόεδρος ο σκηνοθέτης Ροβήρος Μανθούλης, ζήτησα ένα τιμολόγιο από μία εταιρεία και η γαλλίδα υπάλληλος με ρώτησε πως γράφεται η λέξη Hellénique και τι σημαίνει. Έκτοτε πρόσεξα πως πολλοί Γάλλοι δεν ξέρουν αυτή τη λέξη και παράλληλα πως χρησιμοποιείται από φασιστοειδή αρχαιόπληκτα στοιχεία όπως και κάποια αρχαιοπρεπής γραμματοσειρά. Επιπλέον αυτή η λέξη χρησιμοποιείται στα γαλλικά και στα αγγλικά από το ελληνικό κράτος για επίσημους τίτλους, εκφράζοντας μια κάποια αρχαιοπληξία και τη νοσταλγία περασμένων μεγαλείων που άλλοι τα θεωρούν παγκόσμια κληρονομιά και όχι μόνον των Νεοελλήνων. Μήπως σκεφτήκατε, στην προσπάθειά σας και επιθυμία σας, να αγγίξετε μεγαλύτερο γαλλικό κοινό, όπως γράφετε στη ιστοσελίδα σας, να χρησιμοπoιήσετε τη λέξη grec, που είναι σίγουρα αντιληπτή από όλους τους Γάλλους; Ιδιαίτερα τώρα πια που με νόμο θα περιοριστεί, στη Γαλλία, η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών και των Λατινικών και η κλασική παιδεία θα πληγεί;
– Είναι πολύ καλή η ερώτησή σας και σας ευχαριστώ. Δεν το συζητήσαμε τότε, το 2010 όταν ανέλαβα εγώ την προεδρία με την ανανεωμένη ομάδα. Δεν το φέραμε στο τραπέζι αυτό με την προηγούμενη ομάδα που μας πέρασε τη σκυτάλη, διότι ήδη οι αλλαγές που έπρεπε να γίνουν ήτανε πολλές και μεγάλες. Από τη δημιουργία του λογότυπου που εξάλλου χρησιμοποιεί και το Η του Hellénique, μέχρι την ανανέωση του χώρου στον οποίο βρισκόμαστε, τη διαμόρφωση στρατηγικής, το να γίνουμε μέλος του δικτύου για το οποίο σας μίλησα, του ficep, οπότε η αλήθεια είναι ότι τότε δεν το θέσαμε. Προσωπικά μάλλον τείνω να συμφωνώ μαζί σας και δεν θα είχα καμία δυσκολία να μετονομάσουμε το Κέντρο μας ως Centre Culturel Grec, αλλά θεωρώ ότι δεν είναι και απολύτως απαραίτητο διότι είμαστε πολιτιστικό κέντρο. Δεν είμαστε Communauté Grecque. Είμαστε πολιτιστικό κέντρο. Πιστεύω ότι τα άτομα, τα οποία λίγο-πολύ είναι το κοινό μας, επειδή σίγουρα απευθυνόμαστε στο γαλλικό κοινό, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, δεν απευθυνόμαστε στο σύνολο του γαλλικού κοινού, πιστεύω ότι τα άτομα στα απευθυνόμαστε, γνωρίζουνε το Hellénique και τους αρέσει κιόλας και μ’ αυτή την έννοια δεν νομίζω ότι μπορούμε να αποφασίσουμε πολύ εύκολα. Αλλά εγώ προσωπικά συμμερίζομαι την ανάλυση που κάνετε κι αν αποφάσιζα μόνη μου -που δεν αποφασίζω μόνη μου- είναι κάτι που ναι θα το συζητούσα στο μέλλον.
Αλλά αυτό που δεν νομίζω ότι ισχύει και δεν θάπρεπε να ισχύει είναι η αρχαιοπληξία. Αυτό είναι κάτι που εμένα προσωπικά με απασχολεί πολύ και από την πρώτη μέρα που αναλάβαμε το Κέντρο και η στρατηγική μας πολύ ξεκάθαρα λέει ότι έχει δύο άξονες. Ο πρώτος άξονας είναι όντως το παρελθόν μας και δεν μπορούμε όταν είμαστε η Ελλάδα και έχουμε όλο αυτό το παρελθόν, όλη αυτή την απίστευτη κληρονομιά την οποία κουβαλάμε στους ώμους μας να την αγνοήσουμε και ούτε θέλουμε. Άρα έχουμε την αξιοποίηση της κληρονομιάς μας και εκεί μπορούμε να κάνουμε πολλά και κάνουμε πολλά. Τη γραμμή μάς την εμπνέει η Γαλλία, μας τη δίνει παραδείγματος χάρη, μια έκθεση στο Λούβρο, μας της δίνουνε οι γαλλικοί φορείς με τους οποίους συνεργαζόμαστε. Όταν γίνεται κάτι στο Λούβρο είναι είναι ρόλος μας, υποχρέωσή μας θα έλεγα, να το συνοδέψουμε κι έτσι ξεκινήσαμε με αυτές τις ημερίδες της αρχαιολογίας, τις οποίες κάνουμε κάθε φορά, κάθε χρόνο συνήθως συνοδεύοντας μια έκθεση στο Λούβρο.
– Ακριβώς με οδηγείτε στην επόμενη ερώτηση που έχω ετοιμάσει… Στις 17 Νοεμβρίου 2014 οργανώσατε, στο γερμανικό Ινστιτούτο Γκαίτε στο Παρίσι, ένα συνέδριο για την αρχαία Ρόδο, με αφορμή μια έκθεση με το ίδιο θέμα στο μουσείο του Λούβρου που ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου 2014 και τέλειωσε στις 10 Φεβρουαρίου 2015. Το ίδιο είχε συμβεί τον Νοέμβριο του 2011, έκθεση στο Λούβρο και συνέδριο από το Ελληνικο Πολιτιστικό Κέντρο για τον Μέγαν Αλέξανδρο. Πως γίνεται αυτή η συνεργασία ακολουθείτε το Λούβρο, προσαρμόζεστε στο πρόγραμμά του ή συμμετέχετε από την αρχή στην προετοιμασία της έκθεσης, μήπως συμβαίνει να προτείνετε εκθέσεις και να εισακούονται οι προτάσεις σας;
– Δυστυχώς αυτό το τελευταίο δεν συμβαίνει… ακόμα. Γιατί; Η έκθεση του Μεγαλέξανδρου παραδείγματος χάρη είχε δουλευτεί 4-5 χρόνια για να φτάσει να γίνει, καθώς και η έκθεση της Ρόδου. Αυτές οι εκθέσεις ξεκινάνε κάποια χρόνια πριν. Αυτό όμως που εμείς κάνουμε είναι ότι σιγά-σιγά ακολουθώντας αυτή τη στρατηγική επιλογή κάθε φορά που το Λούβρο οργανώνει κάτι το συνοδεύουμε με μία ημερίδα. Φέρνουμε αρχαιολόγους από την Ελλάδα, καμιά φορά κι από άλλες χώρες ή γάλλους αρχαιολόγους να μιλήσουμε και να εμβαθύνουμε, το θέμα της έκθεση, πιστεύω πως δημιουργεί μία σχέση εμπιστοσύνης και συνεργασίας με ένα μουσείο σαν το Λούβρο η οποία σίγουρα στο μέλλον να μπορούμε να κάνουμε και προτάσεις στο Λούβρο για ιδέες χάρη στη συνεργασία που έχουμε με τους έλληνες αρχαιολόγους και με τα ελληνικά μουσεία και με τις ιδέες τις οποίες μπορούμε εμείς να έχουμε από την Ελλάδα και πιστεύω ότι ναι στο μέλλον θα μπορούμε να πάμε κι ένα βήμα παραπάνω.
Αλλά ας επιστρέψουμε στην κουβέντα που είχαμε πριν διότι σας είπα ότι έχουμε δύο άξονες. Ο ένας άξονας είναι αυτός είναι η πολιτιστική μας κληρονομιά. Ο άλλος άξονας όμως είναι η σύγχρονη ελληνική δημιουργία και για μας είναι πολύ δύσκολο να πούμε ποιος έχει πιο μεγάλη σημασία. Είναι σα να λέμε ότι περπατάμε σε δύο πόδια. Χρειαζόμαστε και τα δυο μας πόδια. Αλλά η σύγχρονη ελληνική δημιουργία που είναι το Πανόραμα του ελληνικού κινηματογράφου, η ελληνική λογοτεχνία. Το Σάββατο που μας έρχεται έχουμε πάλι μία εκδήλωση όπου θα διαβάσουμε Μιχάλη Γκανά στα ελληνικά και στα γαλλικά σε μία εκδήλωση που οργανώνουνε κάποια από τα μεγάλα πολιτιστικά κέντρα σου δικτύου ficep. Η εκδήλωση ονομάζεται Η βραδιά της λογοτεχνίας στο Παρίσι. Φέτος παίρνουνε μέρος 15 κέντρα. Είναι χαρά και τιμή για μας ότι θα ακουστεί κι ένας έλληνας ποιητής, ένας έλληνας δημιουργός και θα ακουστούνε και τα ελληνικά στα πλαίσια αυτής της εκδήλωσης που αφορά και τόσες άλλες γλώσσες κι εκεί τα ελληνικά δεν μπορούν να λείπουνε. Οπότε δύο άξονες η πολιτιστική κληρονομιά η πολιτιστική κληρονομιά και σύγχρονη δημιουργία.
Αυτό που κάνουμε μας επιτρέπει σιγά-σιγά να μπορούμε να προβλέψουμε το πρόγραμμα του επόμενου χρόνου. Γιατί ; Διότι ξέρουμε ότι μία φορά το χρόνο το φθινόπωρο θα γίνει μία ημερίδα για την Αρχαιολογία. Εάν το Λούβρο έχει έκθεση καλώς. Εάν το Λούβρο δεν έχει έκθεση, για την Ελλάδα, δεν πειράζει θα κάνουμε εμείς τη δικιά μας επιλογή. Έτσι πρόπερσι κάναμε μια πολύ ωραία εκδήλωση για τη Σαντορίνη, για το ακρωτήρι της Σαντορίνης. Και για να μείνουμε στη λογική της συνεργασίας, έχουμε ξεκινήσει μια συνεργασία με ένα πολύ καλό, ίσως το καλύτερο γαλλικό περιοδικό την Αρχαιολογία το οποίο απευθύνεται σε ευρύ κοινό το οπoίο λέγεται Arcéologia και συνεργασία με αυτούς όταν οργανώνουμε μια αρχαιολογική ημερίδα, όχι μόνον τους καλούμε να παρεβρεθούνε και να κάνουνε διαφήμιση για την ημερίδα, αλλά τους δίνουμε τα κείμενα και τις φωτογραφίες της ημερίδας. Εκείνοι κάνουνε ένα μεγάλο αφιέρωμα για τη Σαντορίνη και για τη Ρόδο στο περιοδικό τους. Μπαίνει στο εξώφυλλο η Σαντορίνη, μπαίνει στο εξώφυλλο η Ρόδος. Ως εκ τούτου την ημερίδα μας αντί να την παρακολουθούν 200 άτομα στην αίθουσα του Γκαίτε, η οποία πάντα γεμίζει με τις ημερίδες της Αρχαιολογίας, την γνωρίζουνε και την παρακολουθούνε 40 με 45 χιλιάδες Γάλλοι οι οποίοι είναι οι άνθρωποι που διαβάζουν την Arcéologia. Οπότε βλέπετε αυτό είναι που ονομάζουμε στρατηγικές συνεργασίες. Μια άλλη πολύ σημαντική συνεργασία η οποία μας επέτρεψενα γεμίζουμε την αίθουσα του Γκαίτε είναι μια συνεργασία που έχουμε δημιουργήσει με τον σύλλογο των Φίλων του Λούβρου. Οι φίλοι του Λούβρου έχουνε 75 χιλιάδες μέλη κι όταν το Ελληνικό πολιτιστικό Κέντρο, σήμερα, οργανώνει μία ημερίδα γύρω από θέματα Αρχαιολογίας, οι Φίλοι του Λούβρου το βάζουνε πάντα στο Newsleter τους και το παίρνουν 75 χιλιάδες άνθρωποι στη Γαλλία που είναι άνθρωποι οι οποίοι έχουν επιλέξει διότι δεν είσαι τυχαία φίλος του Λούβρου…
Δελτίο ανακοίνωσης θεατρικής παράστασης του Γιώργου Χωραφά, εμπνευσμένης από το έργο του Νίκου Καζαντζάκη, 24 Σεπτεμβρίου 2013, Maison de la poésie.
– …και που ξέρουνε τι σημαίνει Hellénique…
– … και που ξέρουνε τι σημαίνει Hellénique, ξέρουνε ότι υπάρχει Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο, ότι οργανώνει μια ημερίδα και γεμίζει και η αίθουσά μας. Οπότε αυτό είναι για μένα στρατηγική συνεργασίας. Ώστε να μπορούμε αυτά που κάνουμε να μην απευθύνονται μόνο σε λίγους, σε κάποιους αλλά να μπορούμε να έχουμε ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα το οποίο να αυξάνει τον αριθμό των ανθρώπων οι οποίοι μας ακούνε και μας γνωρίζουνε.
– Η επιτυχία των εκδηλώσεων για την Αρχαία Ελλάδα είναι ίσως πιο εύκολη καθώς και η προσέλευση του γαλλικού κοινού… εκείνο που είναι δύσκολο είναι η σύγχρονη ελληνική Τέχνη…
– Μην το λέτε… όχι αναγκαστικά… Το Πανόραμα του ελληνικού κινηματογράφου, δύο φορές που οργανώθηκε είχε πολύ μεγάλη επιτυχία. Είχαμε οργανώσει κάποια χρόνια μία έκθεση για τα ελληνικά κεραμικά. Σύγχρονα ελληνικά κεραμικά. Όταν κάναμε αυτήν την έκθεση ήμασταν σίγουροι ότι υπάρχει σήμερα στην Ελλάδα εξαιρετική ποιοτική παραγωγή σύγχρονου ελληνικού κεραμικού. Όταν την κάναμε ήρθαμε σε επαφή με το μεγαλύτερο περιοδικό της Γαλλίας εξειδικευμένο στα θέματα κεραμικής που λέγεται La revue de la céramique et du verre (αυτό είναι το περιοδικό;) και τους είπαμε: Σας παρακαλούμε πάρα πολύ, σας καλούμε να έρθετε να δείτε την έκθεση που οργανώσαμε. Η απάντησή τους ήταν αρχικά αρνητική. Δεν θέλουμε να έρθουμε, δεν παράγετε πια τίποτε στην Ελλάδα, δεν μας ενδιαφέρει, δεν ξέρουμε τι θέλετε να μας δείξετε, αλλά δεν πιστεύουμε ότι έχετε κάτι καλό να δείξετε. Η απάντησή μας ήτανε: Δεν μπορείτε να μας λέτε ότι δεν έρχεστε κι ότι η Ελλάδα δεν παράγει τίποτα χωρίς να έρθετε να δείτε. Ελάτε να δείτε κι αν αυτό που θα δείτε δεν σας αρέσει, μπορείτε να γράψετε ότι η Ελλάδα δεν παράγει κεραμικά. Ήρθανε και γράψανε ένα διθυραμβικό άρθρο γι’αυτήν την έκθεση κεραμικής λέγοντας ότι έμειναν έκπληκτοι από την ποιότητα των ελληνικών κεραμικών. Οπότε θέλω να πω με αυτό πως όταν το κριτήριο δεν είναι οι φίλοι και οι γνωστοί. Όταν οι άνθρωποι τους οποίους θέλουμε να προωθήσουμε είναι ό,τι καλύτεριο έχει να δείξει η Ελλάδα, πιστέψτε με δεν είναι πολύ δύσκολο να το προωθήσουμε στη Γαλλία. Η Γαλλία έχει μία ιδιαιτερότητα, την ποιότητα την καταλαβαίνει, την βλέπει, την πιστεύει. Αυτό ισχύει στη μουσική, ισχύει στην λογοτεχνία, ισχύει στον κινηματογράφο, ισχύει στην κεραμική.
Πρόσκληση και πρόγραμμα για το αρχαιολογικό συνέδριο με θέμα τη Σαντορίνη, 31 Οκτωβρίου 2013, στο Goethe Institut.
– Θα ήθελα να επιστρέψουμε στο συνέδριο για την αρχαία Ρόδο υπογράμμισε πάλι, ξανά, για πολλοστή φορά δύο πράγματα. Πρώτον, ότι συνήθως οι Γάλλοι, αλλά και οι άλλοι Ευρωπαίοι παρουσιάζουν την Ιστορία μας μέσα από το δικό τους πρίσμα, μέσα από τη δική τους άποψη, τη δική τους οπτική γωνία… κι εμείς τους ακούμε…
– Δεν ξέρω σε τι αναφέρεστε γιατί για τη Ρόδο ειδικά οι καλεσμένοι που εμείς είχαμε φέρει ήτανε τέσσερις αρχαιολόγοι από την Ελλάδα. Είχανε πλήρη ελευθερία για το τι θέλανε να πούνε, τι θέλανε να δείξουνε και τι έκανε το Λούβρο με την έκθεσή του δεν έχω ούτε τη δυνατότητα ούτε λόγο να το κρίνω. Αυτό που έχω να σας πω στην δικιά μας ημερίδα στην οποία μίλησαν έλληνες αρχαιολόγοι, σίγουρα ήτανε η άποψη των ελλήνων αρχαιολόγων, τους οποίου καλέσαμε στο Παρίσι. Και αυτό μας οδηγεί και σε κάτι άλλο, που δεν ξέρω αν το ξέρετε και γι’αυτό το λόγο, δεν ξέρω αν το ξέρετε και γι’ατυτό θα σας το πω. Κάθε χρόνο το Κέντρο μας οργανώνει ένα ταξίδι για φίλους του Κέντρου οι οποίοι θέλουνε να πάνε σ’ένα ταξίδι στην Ελλάδα αρχαιολογικό το οποίο συνοδεύει την ημερίδα. Δηλαδή πήγανε κάποιοι στη Μακεδονία μετά την ημερίδα για τον Μεγαλέξανδρο, πήγανε στη Σαντορίνη, μετά την εκδήλωση για τη Σαντορίνη, πήγανε στη Ρόδο μετά τη Ημερίδα για τη Ρόδο. Αυτά είναι ταξίδια που έχουνε τεράστια επιτυχία. Είναι πάντα πιο πολλά τα άτομα τα οποία θέλουνε να πάνε από αυτούς που μπορούμε συμπεριλάβουμε στο ταξίδι και το θεωρώ πολύ σημαντικό ότι μια φορά το χρόνο μια ομάδα Γάλλων ταξιδεύουνε στην Ελλάδα με δυνατότητα να δούνε κάτι περισσότερο από αυτό το οποίο συνήθως μας δείχνουν οι έλληνες αρχαιολόγοι, γιατί δυστυχώς δεν έχουν αρκετή στήριξη από το κράτος για να μπορούνε να ανοίγουν τους χώρους να τους περιποιούνται και να τους δείχνουνε στους ξένους όπως θα έπρεπε. Έχει πολλή σημασία αυτά τα ταξίδια για μένα, διότι μας δείχνουν σε πιλοτική μορφή τι είναι αυτό που θάπρεπε να κάνει η Ελλάδα. Μας δείχνει πως εάν κινούμαστε σωστά και εάν ασχοληθούμε με ποιοτική, αναβαθμισμένη ξενάγηση σε συνεργασία με τους έλληνες αρχαιολόγους και να ανοίξουνε οι χώροι μας και να τους δείξουμε σε χώρους σε κόσμο ο οποίος ιδιαίτερα, επιλεγμένα νοιάζεται κι ενδιαφέρεται. Πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει μια δυνατότητα ανάπτυξης του πολιτιστικού τουρισμού τεράστια παντελώς αναξιοποίητη και η οποία θα μπορούσε να συμβεί σε όλους τους τομείς. και επανέρχομαι στα κεραμικά για να σας πω ότι μία ομάδα Γάλλων που αγαπάνε την κεραμική και έχουνε ένα σύλλογο, μας ζήτησαν τότε ν ατους οργανώσουμε ένα ταξίδι στην Ελλάδα για να επισκεφτούνε τα ατελιέ των κεραμιστών τους οποίους είχαμε φέρει και δυστυχώς, τότε ήμασταν πολύ στην αρχή, δεν είχαμε τη δυνατότητα να το κάνουμε κι έχει μείνει όμως κάπου στο μυαλό μου ότι σε πρώτη ευκαιρία είναι κάτι το οποίο μπορούμε να εξερευνήσουμε και να οργανώσουμε επιπλέον από τα ταξίδια της αρχαιολογίας, για να ξαναδείτε τελικά πως και η σύγχρονη δημιουργία μπορεί να βρει το κοινό της στη Γαλλία όταν είναι τόσο ποιοτική όσο είναι τα ελληνικά κεραμικά.
Πρόσκληση για διάλεξη του γάλλου φιλοσόφου Bertrand VERGELY, 15 Οκτωβρίου 2013, στο Goethe Institut.
– …το δεύτερο είναι ότι ξανακούσαμε πως έχουνε γίνει βρεττανικές, ιταλικές, γαλλικές, βέλγικες, δανέζικες ανασκαφές… Όλοι οι Ευρωπαίοι έχουν εγκαταστήσει εδώ και χρόνια, από παλιά, αρχαιολογικές Σχολές στην Ελλάδα και κάνουν ανασκαφές. Ποιες είναι οι συμφωνίες, μήπως ξέρετε; Σκάβουν, ψάχνουν κι ό,τι βρίσκουν το εξάγουν; Πολλοί από τους αρχαίους θησαυρούς μας βρίσκονται σε ευρωπαϊκά μουσεία. Ζητάμε να μας επιστραφούν τα Ελγίνεια μάρμαρα και τα τελευταία μηνύματα είναι ελπιδοφόρα. Δεν θα ήταν λογικό και αυτονόητο να ζητήσουμε όλους τους θησαυρούς μας, μήπως θα έπρεπε να αρχίσουμε μια καινούργια αποστολή ;
– Δε νομίζω. Δε νομίζω. Νομίζω ότι η Ελλάδα ακτινοβολεί σ’όλο τον κόσμο και μέσα από τα αρχαία μας τα οποία έχουνε ταξιδέψει στα διάφορα μουσεία του κόσμου. Η Ελλάδα έχει έναν απίστευτο αρχαίο θησαυρό τον οποίο ακόμα δυσκολεύεται να εκμεταλλευτεί σωστά.
Δεν είμαι καθόλου σίγουρη, αλλά δεν γνωρίζω κι έτσι δεν μπορώ να σας απαντήσω σωστάμε το τι γίνεται με τις σημερινές ανασκαφές. Είμαι όμως περίπου σίγουρη ότι αυτά τα οποία οι ξένες αρχαιολογικές σχολές βρίσκουν σήμερα στην Ελλάδα μένουνε στον τόπο. Γι’αυτό είμαι περίπου σίγουρη. Αλλά μπορύμε να το ελέγξουμε από αλλού. Δεν το γνωρίζω. Η αίσθησή μου είναι. Θα μου φαινόταν πολύ παράξενο να τα βρίσκουν, να τα παίρνουν και να φεύγουν. δεν το πιστεύω αυτό. Αλλά ας δούμε τι έγινε μέχρι τώρα. Τα Ελγίνεια είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση που ένα, αν θέλετε, από τα πιο σπουδαία έργα τέχνης της ανθρωπότητας είναι σπασμένο, μοιρασμένο και μου θυμίζει λίγο τον Σολομώντα που του ζήτησαν να αποφασίσει ανάμεσα σε δυο μητέρες ποιανής ήταν το παιδί κι εκείνος είπε να το κόψουμε στη μέση και η πραγματική μητέρα είπε να μην το κόψουνε… Εγώ αν ήμουνα υπεύθυνη, θα έλεγα στους Εγγλέζους : Προτιμώ να σας τα δώσω εσάς εκεί, παρά να είναι μοιρασμένα. Αυτός θα ήταν ένας τρόπος να μιλήσουμε, ένας τρόπος ο οποίος θα κάνει να καταλάβει ο κόσμος ότι δεν τα θέλουμε επειδή είμαστε Έλληνες και γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει να είναι σε μας. τα θέλουμε επειδή πρέπει να είναι ολόκληρα. Αυτό είναι ένα δυνατό επιχείρημα το οποίο εγώ προσωπικά θα χρησιμοποιούσα, αλλά είναι μία σωστή εκστρατεία την οποία κι εγώ έχω στηρίξει την οποία ξέρω καλά και την οποία με κάθε τρόπο θα στήριζα και θα στηρίξω και στο μέλλον. Αλλά ας πάμε σε ένα άλλο παράδειγμα. Τη Νίκη της Σαμοθράκης. Η Νίκη της Σαμοθράκης είναι από τα πιο σπουδαία αγάλματα του κόσμου. Το Λούβρο είναι μεσα στα τρία μεγαλύτερα, για να μην πούμε το πρώτο μουσείο του κόσμου. Έχει τη Νίκη της Σαμοθράκης στην πιο περίοπτη θέση. Την βλέπουνε 9 εκατομμύρια επισκέπτες το χρόνο. Για μένα η Νίκη της Σαμοθράκης είναι ο καλύτερος πρσβευτής της χώρας μας στον κόσμο. Εγώ τη θέλω στο Λούβρο. Δεν έχω κανένα σκοπό να μου τη δώσουνε πίσω για να τη βάλω στο μουσείο της Σαμοθράκης. Τώρα όμως, προσέξτε, όταν το Λούβρο έκανε τη συντήρηση της Νίκης, εμείς τους γράψαμε ένα γράμμα, ως Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο και τους είπαμε: Μπράβο, καλά κάνετε και κάνετε τη συντήρηση της Νίκης. Εμείς θα σας δώσουμε και κάποια λεφτά. Τους προσφέραμε 5000 ευρώ. Για μας είναι πολλά. Για το Λούβρο δεν είναι τίποτα… αλλά για μας είναι πολλά. Τους προσφέραμε 5000 ευρώ και τους είπαμε το εξής: Προσέξτε εμείς θέλουμε, εσείς, το Λούβρο, να μας βοηθήσετε να μιλήσουμε για το νησί της Σαμοθράκης. Το νησί της Σαμοθράκης είναι ένας ξεχασμένος ελληνικός θησαυρός, είναι από τις πιο ωραίες γωνιές της Ελλάδας με τις οποίες κανείς δεν έχει ασχοληθεί. Θέλουμε λοιπόν να σας στηρίξουμε εσάς που έχετε που έχετε το άγαλμα, αλλά στηρίξτε μας κι εμάς για να μιλήσουμε λίγο παραπάνω για το νησί. Να μάθει ο κόσμος ότι η Σαμοθράκη είναι ένα νησί, στο οποίο βρέθηκε το άγαλμα και αξίζει από μόνο του να το μάθει ο κόσμος.
Αυτή τη στιγμή, με πολλή χαρά, σας λέω, γιατί θα το δείτε κιόλας, άλλωστε. Δύο προγράμματα στηρίζει το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο που έχουν σχέση με τη Σαμοθράκη. Το ένα είναι ότι φτιάχνουμε ένα δίκτυο μονοπατιών τα οποία θα επιτρέπουνε στους επισκέπτες να μπορούν να περπατήσουν στο νησί και να ανακαλύψουν τους φυσικούς και πολιτιστικούς θησαυρούς του και το άλλο είναι ότι κάνουμε μία ταινία. Μία ταινία υπο την αιγίδα μάλιστα του Κώστα Γαβρά την οποία την φτιάχνει μία νέα ελληνίδα σκηνοθέτις που λέγεται Αγγελική Αριστομενοπούλου η ταιναία έχει προσωρινό τίτλο Σαμοθράκη, το νησί της φτερωτής θεάς. Αυτή η ταινία ξεκινάει με μια επίσκεψη στο Λούβρο όπου βλέπουμε τη Νίκη και μετά πάμε στην Ελλάδα; πάμε στο νησί και μας δείχνει και μας επιτρέπει να ανακαλύψουμε το νησί. Εκείνοι που δεν θα πάνε στο νησί θα δούνε στην ταινία αυτό το απίστευτα όμορφο νησί. Αυτός είναι ο δικός μας ρόλος. Δεν είναι να πούμε: Δώστε μας πίσω τη Νίκη, είναι να πούμε: Εσείς έχετε τη Νίκη κι εμείς έχουμε το νησί. Εμείς θα επωφεληθούμε του γεγονότος ότι αυτό το άγαλμα το ξέρει όλη η υφήλιος, αλλά είναι ντροπή για την Ελλάδα, ντροπή σας το λέω, είναι ντροπή ότι τόσα χρόνια κανένας δεν σκέφτηκε ότι πρέπει αυτό το άγαλμα να συνοδεύεται κι από το νησί του το οποίο το χάρισε στον κόσμο. Το νησί χάρισε αυτό το άγαλμα στον κόσμο.Το νησί αξίζει να ακουστεί και να γίνει περισσότερο γνωστό και γι’αυτό κάνουμε αυτά τα δύο πράγματα. Ένα είναι τα μονοπάτια τα οποία τα κάνουμε σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και τα οποία τον Οκτώβριο, σας το λέω από τώρα, 2 Οκτωβρίου 2015, σας προσκαλώ από τώρα να έρθετε. Θα γίνει παρουσίαση των μονοπατιών της Σαμοθράκης και ευρύτερα του έργου της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, η οποία κάνει μονοπάτια σ’ολη την Ελλάδα, κι αυτό το θεωρώ ένα από τα καλύτερα προγράμματα που έχουμε αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα όσον αφορά τον ποιοτικό τουρισμό. Το δεύτερο είναι η ταινία, την οποία ταινία προβληθεί για πρώτη φορά στις 20 Ιουνίου 2015 στο Μουσείο της Ακρόπολης,. Συνεργαζόμαστε με το Μουσείο της Ακρόπολης διότι αυτή τη στιγμή το Μουσείο της Σαμοθράκης είναι κλειστό επειδή με χρήματα ευρωπαϊκά (ΕΣΠΑ) ανακαινίζεται και η συλλογή των αρχαίων της Σαμοθράκης θα την φιλοξενήσει το μουσείο της Ακρόπολης, θα την υποδεχθεί φέτος το καλοκαίρι. Σε συνεργασία λοιπόν με το Μουσείο της Ακρόπολης συμφωνήσαμε να προβάλουμε την ταινία και το φθινόπωρο θα την προβάλουμε στη Γαλλία και όχι μόνο στη Γαλλία ελπίζω στο κόσμο όλο. Η ταινία και τα μονοπάτια θα είναι ένα πολύ μικρό δώρο που κάνουμε εμείς από το Παρίσι στο νησί, το οποίο μας έκανε ένα τόσο μεγάλο δώρο που είναι αυτό το άγαλμα στο Λούβο. Θα πάμε χέρι-χέρι κι όχι ανταγωνιστικά.
– Θα πρέπει να διευκρινίσω, για εκείνους που δεν ζούν στο Παρίσι και προφανώς αγνοούν, πως δεν διαθέτετε ένα κτήριο ή μια αίθουσα, πως η λέξη Κέντρο στην προκειμένη περίπτωση είναι… αφηρημένο ουσιαστικό, μια ιδέα, « ένα πουκάμισο αδειανό » που θάλεγε κι ο έλληνας διπλωμάτης νομπελίστας ποιητής. Εσείς βέβαια είχατε τη φαεινή ιδέα να παρουσιάζετε τις εκδηλώσεις σας στα πολιτιστικά κέντρα άλλων ευρωπαϊκών χωρών και συχνότερα στο Goethe Institut, όπου πραγματοποιήθηκε και το συνέδριο για την αρχαία Ρόδο. Καλοφτιαγμένη, πολύ λειτουργική, σωστά εξοπλισμένη, με άνετη σκηνή, με οθόνη, με μικρόφωνα με σύστημα και ακουστικά για μετάφραση είναι η αίθουσα του πολιτιστικού γερμανικού κέντρου Goethe Institut. Όλες οι χώρες διαθέτουν ανάλογα Κέντρα στο Παρίσι στα οποία φροντίζετε να κάνετε εκδηλώσεις. Δυστυχώς η Ελλάδα δεν διαθέτει ένα τέτοιο Κέντρο, ένα τέτοιο μετερίζι, κι έτσι δίνετε την εντύπωση πως ζητιανεύετε μια στέγη πηγαίνοντας από Κέντρο σε Κέντρο ωσάν περιπλανώμενος Ιουδαίος. Δεν σας λυπεί, δεν σας αγανακτεί, δεν σας οργίζει το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν διαθέτει, στο Παρίσι που είναι το ευρωπαϊκό πολιτιστικό κέντρο, το δικό της κτήριο;
– Έχετε τόσο δίκαιο που δεν χρειάζεται να προσθέσω τίποτα. Έχω πάρει μια φωτογραφία του Κέντρου των φίλων μας της Σερβίας. Όταν η Σερβία έχει πολιτιστικό κέντρο στο Παρίσι είναι ντροπή η Ελλάδα να μην έχει. Μόνο αυτό θα πω και τίποτε άλλο. Είναι ντροπή μας… Είναι ντροπή μας…
Αλλά η μόνη μας καλή τύχη είναι ότι υπάρχει ένα τέτοιο κεφάλαιο συμπάθειας για τους Έλληνες και για τον πολιτισμό μας που τέλος πάντων η ζητιανά, για την οποία πολύ σωστά μιλήσατε, δεν είναι πολύ δύσκολη διότι εμείς λέμε ότι είμαστε νομάδες πάμε παντού κι ως εκ τούτου ο ελληνικός πολιτισμός είναι παντού, είναι σε όλα τα Κέντρα. Αλλά μεταξύ μας, μεταξύ Ελλήνων να το πούμε: Είναι ντροπή μας.
Προβολή της ταινίας Φιλιά εις τα παιδιά του Βασίλη Λουλέ, 6 Απριλίου 2014, Cinéma Le Balzac.
– Αυτόν τον καιρό τη Γερμανία δεν την βλέπουν οι Έλληνες με καλό μάτι και οι εκδηλώσεις σας στο Goethe Institut μπορεί να προσληφθούν αρνητικά… ή να ακολουθήσουν κάποια σχόλια.
– Από την πρώτη στιγμή… Όταν κάναμε την πρώτη μας εκδήλωση στο Goethe, πριν από πέντε χρόνια, η πρώτη κουβέντα που μου είπε ο τότε πρέσβης ήταν : Μα στους Γερμανούς θα πάμε κυρία Μητσοτάκη; και του απάντησα: Εάν η Ευρώπη πετύχει θα πετύχει χάρη στον Πολιτισμό. Και βεβαίως θα πάμε στους Γερμανούς και μακάρι οι πολιτιστικές σχέσεις και επαφές και συνεργασίες να αυξάνονται και να πληθύνουνε και ναι, με πολύ χαρά πάω στο Goethe Institut
– Έχετε βέβαια συνείδηση πως προσπαθείτε να καλύψετε ένα τεράστιο κενό, την ανυπαρξία εξωτερικής πολιτιστικής πολιτικής της Ελλάδας… Που θα πάει αυτό το πράγμα; Αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά οι περισσότερες ελληνικές εκδηλώσεις στο Παρίσι αφορούν την αρχαία Ελλάδα κι αυτό επειδή οι ξένοι βλέπουν μόνον το παρελθόν μας, τους αρχαίους προγόνους μας, υπάρχουν και κάποιες άλλες εκδηλώσεις που είναι με ρεμπέτικα και μπόλικο kitsh φολκλόρ. Ούτε λέξη για το Βυζάντιο ή για τη σύγχρονη ελληνική δημιουργία. Πότε θα αντιληφθούν οι έλληνες ιθύνοντες τη σημασία και το όφελος της εξαγωγής της σύγχρονης ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας; Μήπως θα μπορούσατε να βοηθήσετε στην κατανόηση αυτής της έλλειψης και στη λήψη κάποιων αποφάσεων, εσείς που λόγω καταγωγής, βρισκόσαστε κοντά στα κέντρα αποφάσεων και έχετε πιστεύω εύκολη πρόσβαση;
– Χαίρομαι που το λέτε, έχετε δίκαιο. Έχω πει πολλές φορές ότι ο λόγος για τον οποίο με τόσο μεράκι και τόσο πάθος και τόσο ενθουσιασμό δουλεύει η ομάδα μας εδώ στο Παρίσι για την αναβίωση αυτού του πολιτιστικού Κέντρου στη Γαλλία, δεν είναι μόνο για τη Γαλλία. Εγώ στο μυαλό μου έχω ότι αυτό που κάνουμε εδώ στη Γαλλία είναι ένα « πιλοτικό εγχείρημα ». Είναι κάτι το οποίο θα μπορεί κάποιος αύριο όταν « η επόμενη μέρα » για τη χώρα μας θα έρθει και θα έρει « η επόμενη μέρα », μετά την κρίση θα έρθει αναγκαστικά… Σήμερα, αύριο σ’ένα χρόνο, σε δύο σε τρεις… θα έρθει « η επόμενη μέρα ». Όταν « η επόμενη μέρα » θα έρθει για την Ελλάδα, εγώ θα μιλήσω στον οποιονδήποτε πολιτικό υπεύθυνο, όποιος και νάναι. Δεν με μοιάζει το πράγμα ιδεολογικά, όποια παράταξη και να είναι. Θα τους πω : Κοιτάξτε να δείτε. Εμείς στο Παρίσι τόσα χρόνια κάναμε μια προσπάθεια. Την προσπάθεια αυτή μπορείτε να την αξιολογήσετε. Μπορείτε να τη μετρήσετε. Μπορείτε να δείτε ποια είναι τα αποτελέσματα. Μπορείτε να δείτε ποια είναι η στρατηγική που ακολουθήσαμε. Και αυτή την προσπάθεια πιστεύουμε ότι πρέπει να κάνει η Ελλάδα σ’αυτά και σ’αυτά και σ’αυτά τα μέρη του κόσμου.
Δεν το κάνουμε μόνο για τη Γαλλία. Εγώ προσωπικά στο νου μου έχω ακριβώς αυτό που λέτε. Εύχομαι κι ελπίζω να έρθει η μέρα που αυτό το οποίο έχουμε κάνει στο Παρίσι, να χρησιμέψει. Και να αποδείξουμε κιόλας ότι όλα αυτά δεν στοιχίζουν και πολλά χρήματα. Έχουνε ξοδευτεί πάρα πολλά εκατομμύρια και ενδεχομένως ακόμα και σήμερα ξοδεύονται, δηλαδή και τα τελευταία χρόνια της κρίσης ξοδεύτηκαν για να στηρίξουμε ελληνικά μουσικά συγκροτήματα τα οποία πιστεύουμε ότι ευχατιστούνε τις ελληνικές κοινότητες στο εξωτερικό, το οποίο όμως δεν είναι το ζητούμενό μας. Εάν ξοδεύουμε σαράντα χιλιάδες ευρώ για να στείλουμε ένα μουσικό συγκρότημα για να παίξει ένα βράδι στη Γαλλία για να το ακούσει η ελληνική κοινότητα, εμείς με αυτές τις σαράντα χιλιάδες ευρώ μπορούμε να κάνουμε αυτή, αυτή κι αυτή την εκδήλωση. Οπότε όταν αυτά θα τα πούμε ανοιχτά και με πλήρη διαφάνεια και θα μπορούμε να συζητήσουμε πλέον ως ενημερωμένοι και υπεύθυνοι πολίτες. Γιατί ποιο είναι τελικά το ζητούμενο; Σας είπα στην αρχή ότι είμαστε ένα κίνημα πολιτών. Κίνημα πολιτών σημαίνει ευθύνη. Σημαίνει όμως και δικαίωμα να ζητήσω το λόγο από τον εκάστοτε υπεύθυνο πολιτικό ο οποίος αύριο θα ξαναρχίσει να ξοδεύει λεφτά -και σήμερα ακόμα ξοδεύει – με έναν τρόπο εγώ προσωπικά, όχι ως Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, αλλά ως υπεύθυνος έλληνας πολίτης ο οποίος έχει δώσει κάποια χρόνια της ζωής του για να ασχοληθεί κάποια χρόνια με το θέμα της προώθησης του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό. Θα μπορώ να του ζητήσω το λόγο και θα μπορώ να του ζητήσω το λόγο επειδή ξέρω για τι μιλάω. Διότι ξέρω πόσο στοιχίζει η εκδήλωση με το φιλόσοσο Bertrand Vergely, που έγινε χθες, στο Goethe Institut. Ξέρω πόσο στοιχίζει η έκθεση με τα κεραμικά. Ξέρω πόσο στοιχίζει η έκθεση της ελληνικής λογοτεχνίας το επόμενο Σάββατο. Αυτό για μένα είναι η δύναμη της ενεργοποίησης του πολίτη η οποία του επιτρέπει αύριο να ζητήσει τη λογοδοσία από την εκάστοτε κυβέρνηση. Ο μόνος τρόπος να έχουμε αποτέλεσμα είναι να κινητοποιηθούμε εμείς.
Κονσέρτο με 4 πιάνα, 6 Μαΐου 2014. Αίθουσα Gaveau.
– Για τις εκδηλώσεις σας, συμβουλεύεστε τους έλληνες καλλιτέχνες, ιστορικούς, δημιουργούς, διανοούμενους γενικά… που ζουν στο Παρίσι; Ζητάτε να σας δώσουν συμβουλές, να σας κάνουν προτάσεις, ζητάτε τη γνώμη τους; Συζητάτε μαζί τους; Ζητάτε γνώμες άλλων; Πως σας φαίνεται η ιδέα να έρθετε σε επαφή με τους έλληνες καλλιτέχνες που ζουν και δημιουργούν στην Πόλη του Φωτός, σε μια ομαδική συνάντηση ή και μεμονωμένα;
– Σίγουρα… Σίγουρα. Βεβαίως συνεργαζόμαστε με πολλούς από τους Έλληνες που δημιουργούνε στη Γαλλία. Σε ατομική βάση. Νομίζω ότι ο καθένας έχει την ιδιαιτερότητά του, έχει τα δίκτυά του, έχει τις γνώσεις του έχει τις απόψεις του, δε νομίζω ότι εύκολα μπορεί να βάλει κανείς μια σειρά από καλλιτέχνες γύρω από ένα τραπέζι και να μιλήσουνε. Δεν νομίζω πως θα έχουμε κάποιο αποτέλεσμα… Αλλά σε μεμονωμένη συνεργασία, βεβαίως. και είμαστε ανοιχτοί σε κάθε έναν ο οποίος θέλει να προσφέρει γνώση, χρόνο, διαθεσιμότητα για να βοηθήσει στην επιλογή εκδηλώσεων και ομολογώ, με πολλή χαρά σας λέω, όλο και περισσότερο οι εκδηλώσεις μας δεν είναι πλέον αποτέλεσμα μίας τυχαίας εξέλιξης των πραγμάτων. Γίνονται με ένα ορισμένο σκεπτικό και μπαίνουνε σε ένα πρόγραμμα το οποίο μπορούμε να σας το πούμε από τώρα για τον επόμενο χρόνο, διότι υπάρχει μία συνέχεια και μία συνέπεια και μια λογική και μία στρατηγική πίσω από τις εκδηλώσεις.
– Σας απασχολεί η προώθηση της ελληνικής δημιουργίας, (μουσική, ζωγραφική, λογοτεχνία, ντιζάϊν) στο Παρίσι; Θα μπορούσατε να συμμετέχετε στο Salon du Livre κάθε χρόνο ή στη FIAC ή και σε άλλες εκδηλώσεις τέτοιου είδους προβάλλοντας την ελληνική καλλιτεχνική παραγωγή… Κοντολογίς να κάνετε τη δουλειά που θάκανε ένα κρατικό πολιτιστικό κέντρο.
– Απόλυτα. Βεβαίως. Αλλά μόνο μέχρι σ’ένα σημείο μπορούμε να κάνουμε κάποια πράματα από την ώρα που δεν είμαστε κρατικό κέντρο… αλλά έχετε απόλυτο δίκαιο. Αυτά είναι πράματα τα οποία πρέπει να γίνουνε. Θα έπρεπε. Είμαστε σε συνεργασία και με ελληνικούς φορείς όπως ο ΕΟΤ παραδείγματος χάρη για να βοηθήσουμε σε κάποιες επιλογές ο ελληνικός τουρισμός στο Παρίσι. Αλλά… δεν μπορούμε να είμαστε βασιλικότεροι του βασιληά κι από την ώρα που αυτά δεν είναι του δικού μας τομέα… μόνο τόσο μπορούμε να κάνουμε.
Πρόσκληση για διάλεξη του γάλλου φιλοσόφου Bertrand VERGELY, 26 Μαΐου 2015, στο Goethe Institut.
– Το παράπονο των ελλήνων καλλιτεχνών που ζουν στο Παρίσι είτε έχουν έρθει πρόσφατα είτε ζούνε εδώ από παληά είναι ότι αισθάνονται ορφανοί, ότι κανείς από το επίσημο ελληνικό κράτος δεν ασχολείται μαζί τους, σας το λέω αυτό επειδή στη συνείδηση και των Ελλήνων και των Γάλλων το Ελληνικό Πολιτιστικό Κέντρο σας περνιέται ως το επίσημο κρατικό πολιτιστικό κέντρο της Ελλάδας και βλέποντας τις δραστηριότητες των άλλων κρατικών κέντρων, δικαιολογείται αυτό το παράπονο.
– Όπως το λέτε… Έτσι είναι… Αλλά εγώ θα ήθελα ο κάθε καλλιτέχνης σ’ όποιον τομέα και να βρίσκεται, σ’ όποιο μετερίζι και να είναι μ’εκείνον συγκεκριμένα να τα πούμε…
Προηγουμένως μιλήσατε για τον κύριο Μανθούλη. Όταν πριν λίγο καιρό συναντηθήκαμε με τον κύριο Μανθούλη στην εκδήλωση που έγινε στο INALCO μέσω του Μπομπούρ τον ξαναείδα ήτανε πολύ μεγάλη χαρά για μας να ξέρουμε ότι στηρίζουμε το INALCO το οποίο έχει αυτή τη συνεργασία με έλληνες καλλιτέχνες όπως ο κύριος Μανθούλης. Αλλά δεν νομίζω ότι ο τρόπος με οποίο πρέπει το κάνουμε είναι να τους βάλουμε όλους μαζί σ’ένα καλάθι… Νομίζω ότι ο τρόπος να λειτουργήσουμε είναι, ο καθένας στον τομέα του να μας υποδείξει, να μας βοηθήσει να δούμε πως μπορούμε να στηρίξουμε τους διάφορους τομείς όπως έκαναν ο Κώστας Γαβράς και ο Γιώργος Χωραφάς λέγοντάς μας: Πρέπει να οργανώσετε Πανόραμα Ελληνικού Κινηματογράφου. Όπως κάνει ο Βασίλης Βαρβαρέσος βοηθήστε να ακουστεί κλασική από έλληνες μουσικούς στη Γαλλία.
– Γνωρίζετε βέβαια πως η ελληνική φοιτητική Εστία στη Πανεπιστημιούπολη του Παρισιού χτίστηκε με λεφτά του ελληνικού λαού τα οποία μαζεύτηκαν με έρανο… Ποια είναι η άποψή σας να δημιουργηθεί μια επιτροπή η οποία να απευθύνει ένα κάλεσμα σ’όλους τους απανταχού Έλληνες, εκτός Ελλάδος βέβαια, διότι στην Ελλάδα σήμερα, λεφτά δεν υπάρχουν πια, να συνδράμουν οικονομικά έτσι που να δημιουργηθεί στο Παρίσι ένας ελληνικός πολιτιστικός προμαχώνας, ένα μέγαρο καλά εξοπλισμένο όπου θα παρουσιάζεται η σύγχρονη ελληνική Σκέψη και Τέχνη;
– Είναι λίγο δύσκολο αυτό που μου ζητάτε τώρα να σας πω γιατί μόλις πριν σας είπα πως εμείς πιστεύουμε ότι και στην Ελλάδα υπάρχουν λεφτά, αν μιλήσουμε για μικρές προσφορές από πολλούς οι οποίες αν πολλαπλιαστούν μπορούν να αυξήσουν το ποσό κι έχουμε σκοπό για το κέντρο μας να ξεκινήσουμε αυτήν την προσπάθεια. Με διάφορους συλλόγους απόφοιτων γαλλικών πανεπιστημίων, με ελληνογάλλους…
Όσο για την ελληνική φοιτητική Εστία στη Πανεπιστημιούπολη του Παρισιού χτίστηκε με αυτόν τον τρόπο έχει παίξει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην ιστορία των ελληνογαλλικών σχέσεων και πιστεύω ότι θα πρέπει να διατηρηθεί και να βοηθηθεί να συνεχίσει να υπάρχει η ελληνική φοιτητική Εστία στο Παρίσι.
Αν υπάρχει ή αν υπάρξει κάποτε το όραμα, το οποίο είναι και το όραμα του Κώστα Γαβρά κι αν τον ρωτήσετε θα σας το πει. Αυτό το όραμα να υπάρχει ένας χώρος στη Γαλλία το οποίο να είναι το ανάλογο Goethe Institut το ελληνικό στη Γαλλία είναι κάτι το οποίο πραγματικά το συμμερίζομαι. Εύχομαι να το πετύχουμε. έχω ήδη ξεκινήσει κουβέντες με διάφορους ανθρώπους οι οποίοι υποστηρίζουν το Κέντρο και πιο ιδιαίτερα τα Ιδρύματα τα οποία το στηρίζουν και πιστεύω ότι δεν είναι κάτι ανέφικτο. Και μακάρι να γίνει μία κίνηση από δω όπου όλοι οι άλλοι φορείς που ενδιαφέρονται να συμμετέχουν, να ακουστεί αυτή φωνή, να κάνουμε ένα πρόγραμμα να πούμε: Αυτό θα θέλαμε να πετύχουμε, αυτό είναι το μοντέλο μας.
Για μένα αυτό είναι κάτι που μόνο τώρα μετά από πέντε χρόνια θα μπορούσα να σκέφτομαι ν’αρχίσω να σκέφτομαι. Στην αρχή ήταν αδύνατο να πω κάτι τέτοιο γιατί δεν ήξερα τι θα βάζαμε μέσα σ’αυτό το ελληνικό κέντρο πολιτισμού. Σήμερα βλέπω πολύ καλά τι μπορούμε να κάνουμε. Μπορούμε να κάνουμε μαθήματα Φιλοσοφίας, μία φορά το μήνα, μπορούμε να κάνουμε λογοτεχνικές βραδιές, μία φορά το μήνα, μπορούμε να κάνουμε μουσικές βραδιές, μπορούμε να κάνουμε εκθέσεις, μπορούμε να έχουμε ελληνικό βιβλιοπωλείο. Μπορούμε να κάνουμε χίλια πράματα. Αυτό το χρειαζόμαστε και το θέλουμε. Και το εύχομαι…
Στο τέλος του χρόνου το Κέντρο γιορτάζει τα 40 χρόνια από τη δημιουργία του στη Γαλλία κι όταν θα οργανώσουμε μία μικρή εκδήλωση για τα 40 του χρόνια, ελπίζω να είστε παρών και να σας καλέσουμε και τότε νομίζω μ’αυτήν την ευκαιρία θα ήταν ίσως η ώρα να μιλήσουμε για την ανάγκη να δημιουργηθεί ένας τέτοιος χώρος.
Τη συνέντευξη πήρε ο Γιώργος Αλεξανδρινός στις 27 Μαΐου 2015
