Το « Συμβαίνουν εις Παρισίους » είναι ιδιαίτερα χαρούμενο που σήμερα σας παρουσιάζει  το θεσσαλονικιό συνθέτη Γιάννη Πλαστήρα ιδρυτή και καλλιτεχνικό διευθυντή της χορωδίας Harmonie. Γράφει μουσική για κινηματογράφο και θέατρο.

– Πότε αρχίζει η σχέση σου με τη μουσική και πως ανακάλυψες την κλίση σου;

Ξεκίνησα το πιάνο στα οχτώ μου χρόνια. Στην εφηβεία, με παρέες, πανελλήνιες και άλλα, η «σχέση μας» με τη μουσική είχε πολλά σκαμπανεβάσματα, αλλά από τα είκοσί μου και μετά δεσμευτήκαμε σε μια εφ’όρου ζωής συμβίωση! Όσο μεγάλωνα, έβλεπα, εγώ και οι γύρω μου, ότι η μουσική ήταν αυτό που μπορώ να κάνω καλύτερα από ο,τιδήποτε άλλο, και αυτό κατά τη γνώμη μου αυτό είναι που λέμε «κλίση».

– Ποια ήταν η συνέχεια, σπουδές και δουλειά στη Θεσσαλονίκη;

 Τελέιωσα σχεδόν ταυτόχρονα τις σπουδές μου στην φούγκα και στο πιάνο, στο Νέο Ωδείο Θεσσαλονίκης, το 2003 και 2004 αντίστοιχα. Από το 1994 ωστόσο είχα αρχίσει να δουλέυω ως πιανίστας στη Θεσσαλονίκη, με μικρά και μεγάλα σχήματα διαφόρων ειδών μουσικής, ενώ έγραψα τις πρώτες μου συνθέσεις για θέατρο το 2000. Η πορεία μου είναι κάπως «ανάποδη», με την έννοια του ότι πρώτα έπραξα και έπειτα μελέτησα. Έμαθα μουσική πάνω στα πατάρια και στις σκηνές, και οι σπουδές ήρθαν μετά, ήρθαν να μου εξηγήσουν γιατί κάποια πράγματα δούλευαν και κάποια όχι, και πώς μπορώ να έχω το καλύτερο αποτέλεσμα από κάθε μου ιδέα.

 – Γιατί ήρθες στο Παρίσι, για ποιο λόγο επέλεξες την Πόλη του Φωτός και τι ήρθες να σπουδάσεις; Τι καθόρισε αυτήν την επιλογή σου;

Από το 2002 προετοιμαζόμουνα για την ακαδημία της Βιέννης. Ακολούθησα έναν διετή κύκλο προετοιμασίας για τα εκεί τμήματα σύνθεσης και διεύθυνσης ορχήστρας υπό τη διδασκαλία του Κάρολου Τρικολίδη. Όταν ωστόσο πλησίαζε η ώρα των εισαγωγικών εξετάσεων, μία επίσκεψη δέκα ημερών στην Αυστρία με έπεισε ότι η Βιέννη δεν ήταν μια πόλη στην οποία θα μπορούσα να ζήσω, ας πούμε λογω «καλλιτεχνικών διαφορών»! Δεν μπορούσα να αντιληφθώ τη μουσική ως αυτοτελή επιστήμη, αφού για μένα ήταν – και συνεχίζει να είναι – ένας τρόπος επικοινωνίας, ένα «μέσο», που δεν μπορει να αποκοπεί από αυτή του την ιδιότητα. Στην avant-garde βιεννέζικη μουσική πολλές φορές διαπιστώνω μια ισοπεδωτική εσωστρέφεια που με αφήνει αδιάφορο. Στο μυαλό μου εντωμεταξύ πάντα τριγυρνούσε μια υπόσχεση που είχα δώσει στον εαυτό μου στα δεκαέξι μου, όταν είχα επισκεφτεί πρωτη φορα το Παρίσι, «Μια μέρα θα ζήσω εδώ», έτσι το όνειρο έγινε μια λογική λύση στο αδιέξοδο που βρισκόμουν. Στο Παρίσι σπούδασα σύνθεση μουσικής για σινεμά στην Ecole Normale de Musique, ενορχήστρωση στη Scola Cantorum, και πρόσφατα τελείωσα το μεταπτυχιακό μου στο Université Paris VIII με τίτλο «Création Musicale et Sonore”. Αλλά πέρα από αντικειμενικές γνώσεις και πτυχία, πιστεύω πάντα ότι μουσική σπουδάζει ο καθένας μόνος του, ψάχνοντας μέσα του και γύρω του για αυτήν την παραπάνω διάσταση που ενώνει, συγκινεί, εξαγριώνει και εξιλεώνει μπαίνοντας απο την πίσω πόρτα στο ασυνείδητο, χωρίς να λέει ποτέ ούτε μία λέξη.

– Πως γεννήθηκε η ιδέα αυτής της χορωδίας; Πως προέκυψε η Harmonie, όπως ο ίδιος προτιμάς να αναφέρεις στα γαλλικά;

Από τον πρώτο μου χρόνο στη Γαλλία έχω συνεργαστεί με πολλές χορωδίες, με ρεπερτόριο απο «gospel” και “chansons françaises” μέχρι ελληνική μουσική, παραδοσιακή ή σύχγρονη. Αρχικά ως πιανίστας, έπειτα ως διευθυντής. Μετά από επτά χρόνια συνεχόμενης εμπειρίας στον τομέα της ερασιτεχνικής χορωδίας, η ίδρυση μιας νέας ομάδας ήταν μία φυσιολογική συνέχεια για μένα.

Η Harmonieωστόσο, ως ιδέα ανήκει περισσότερο στους χορωδούς της, παρά σε μένα, κάτι που μου δίνει μεγάλη χαρά, αλλά και πολλή δύναμη για τη συνέχεια.

– Πολλές από τις παριζιάνικες πολιτιστικές εκδηλώσεις ελληνικών συλλόγων ξεχειλίζουν από φθηνιάρικο λαϊκισμό, παραδοσιακή δημαγωγία και το χειρότερο λανθασμένη παρουσίαση της κληρονομιάς μας. Ποια είναι η άποψή σου και πως πιστεύεις να αποφύγεις αυτήν την παγίδα;

 Εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις, δε νομίζω ότι οι εκδηλώσεις που αναφέρεις γίνονται εσκεμμένα με αυτόν τον τρόπο. Απλά υπάρχει η τάση να μπερδεύεται το «ερασιτεχνικό» με το «μέτριο», το «παραδοσιακό» με το «χωριάτικο», και η «ελληνική γλώσσα και παράδοση» με το «σουβλάκι». Οι λόγοι για αυτό είναι πολλοί, απο υλικοί μέχρι αισθητικοί, ωστόσο πιστεύω ότι οι περισσότεροι ξεκινούν με τις καλύτερες προθέσεις, όπως και εγώ άλλωστε. Σε πραγματιστικό επίπεδο, η ειδοποιός διαφορά είναι στη ποσότητα και ποιότητα της δουλειάς που γίνεται για τη στήριξη των εν λόγω συλλόγων και εκδηλώσεων, σε επίπεδο δημιουργικό αλλά και οργανωτικό. Για μένα «Ελλάδα» δεν είναι μια μακρινή μυθοποιημένη εικόνα, δεν είναι κάτι που συνοψίζεται σε δυο λέξεις ή σε ένα τσάμικο, αλλά μία πραγματικότητα με εικόνα, ήχο, οσμή και συναίσθημα που ζει και θα ζει μέσα μου. Χωρίς υπερβολή, παρ’ό,τι ζω στο Παρίσι εδώ και εννέα χρόνια, δεν αισθάνομαι νοσταλγία, αφού η «Ελλάδα μου» είναι πάντα μαζί μου. Η παγίδα που αναφέρεις αποφεύγεται εύκολα, και μάλιστα καθημερινά, από πολλούς αξιόλογους συνάδερφους που ζουν και εργάζονται στο Παρίσι. Η θλιβερή αλήθεια βέβαια είναι ότι κάτι εύκολο στο άκουσμα και στην ταυτοποίηση πουλιέται πολύ ευκολότερα από κάτι καλοδουλεμένο και αρκούντως «ψαγμένο», ακόμα και αν η ποιοτική διαφορά είναι τεράστια. Αλλά ο καθένας διαλέγει πού στέκεται, όπως και πόση ειλικρίνεια, χρόνο και ενέργεια βάζει σε αυτό που κάνει.

– Ποιο είναι το ρεπερτόριο της χορωδίας υπάρχουν περιορισμοί;

Η Harmonieείναι μια ερασιτεχνική χορωδία. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν κάποιοι τεχνικοί περιορισμοί στο ρεπερτόριό της. Απο την άλλη σημαίνει οτί δεν υπάρχει σχεδον κανείς περιορισμός στο ποιός μπορεί να συμμετάσχει. Και αυτό γιατί η Harmonieαπευθύνεται σε φιλέλληνες κάθε προέλευσης και ηλικίας, λειτουργώντας ως σύνδεσμος της ελληνικής κουλτούρας και παράδοσης με την παριζιάνικη πραγματικότητα. Στις συναντήσεις μας δεν μαζευόμαστε απλώς για να τραγουδήσουμε σωστά τις νότες μας, αλλά μέρος κάθε πρόβας πηγαίνει στη συζήτηση γύρω από τους στίχους, τη δραματουργία των τραγουδιών που εξέφρασαν και διαμόρφωσαν αυτήν την κουλτούρα. Η σοβαρή μουσική δουλειά δεν ξεκινάει πριν κάθε χορωδός ξέρει ακριβώς τι τραγουδάει! Το ρεπερτόριο είναι εξαιρετικά ευρύ, αλλά πάντα ελληνικό. Τραγουδάμε από παραδοσικά μοιρολόγια μέχρι σύγχρονα τραγούδια, έχοντας βέβαια κάποιους αγαπημένους συνθέτες, όπως το Μάνο Χατζιδάκι, το Μίκη Θοδωράκη, ή το Βασίλη Τσιτσάνη, αλλά χωρίς να αφήνουμε κάποια σοβαροφάνεια να μας απαγορεύσει τους Πυξ Λαξ ή το Λουκιανό Κηλαηδόνη! Οι χορωδοί άλλωστε έχουν και αυτοί λόγο στο ρεπερτόριο.Η μουσική μου κατάρτιση, εξάλλου, μου επιτρέπει να είμαι εγώ αυτός που κάνει τις μεταγραφές των τραγουδιών για χορωδία, κάτι που δίνει έναν νέο μουσικό αέρα στα τραγούδια, αφού, πιστεψέ το η όχι, οι περισσότερες χορωδιακές εκδόσεις τραγουδιών που έχεις ακούσει είναι ίδιες!

– Πιστεύεις πως θα καταφέρεις να κάνεις κάποια παιδαγωγική δουλειά παρουσιάζοντας την ιστορία και εξέλιξη του ελληνικού τραγουδιού; Είναι μέσα στους στόχους της Harmonie ή η δραστηριότητά της περιορίζεται μόνον στη διασκεδαστική εκτόνωση των Ελλήνων του Παρισιού;

Φυσικά και το πιστεύω, αλοίμονο αν δεν το πίστευα! Με χαρά σου λέω ότι όλοι οι χορωδοί έχουν μια εικόνα της ελληνικής μουσικής πορείας στον εικοστό αιώνα, όπως και τις βασικές γνώσεις ελληνικής ιστορίας για να την καταλάβουν (ναι, κάνουμε και ιστορία όταν χρειάζεται!). Η διασκέδαση και η εκτόνωση, ωστόσο, είναι ένα εξαιρετικό «όχημα» προς αυτό το σκοπό. Πολύ πιο εύκολα εκτιμούμε μια κουλτούρα χαμογελώντας, παρά πίσω από μια κουρτίνα σοβαροφάνειας και καθωσπρεπισμού. Άλλωστε ας μην υπερβάλλουμε, δεν είμαστε παρά μια ερασιτεχνική χορωδία, που βασίζεται στην αγάπη των συμμετεχόντων γι’ αυτό που κάνουν.

– Αν η υποδοχή του κοινού είναι ένθερμη και ενθαρρυντική θα ήθελες να την αναπτύξεις, να την εξελίξεις, να την καθιερώσεις αυτή τη χορωδία;

Η Harmonieείναι εδώ για να μείνει! Η υποδοχή του κοινού ήδη είναι ενθαρρυντική, και καινούρια μέλη έρχονται κάθε βδομάδα. Πόσο μακριά μπορεί να πάει, μόνο ο χρόνος θα δείξει. Προς το παρόν ακόμα κάνει τα πρώτα της βήματα. Μέσα στη χρονιά οι πρόβες θα αυξηθούν σε διάρκεια, με σκοπό τα μέλη της να έχουν τις βασικές μουσικές αλλά και γενικές γνώσεις για να εκτιμήσουν τα τόσο όμορφα ελληνικά τραγούδια, ενώ κάποιες παρουσιάσεις της δουλειάς μας θα είναι επίσης μες στο πρόγραμμα. Δεν μου αρέσουν τα μεγάλα λόγια, γι’αυτό και δε θα πω περισσότερα.

– Ας μη ξεχνιόμαστε όμως, η βασική σου καριέρα σου είναι αυτή του συνθέτη μουσικής για σινεμά και θέατρο. Ξέρω μάλιστα ότι κάποια έργα σου έχουν βραβευτεί… Ποια είναι τα σχέδιά σου;

Ναί, η μουσική για τον Ιμάντα έχει αποσπάσει κάποια βραβεία σε ελληνικά και διεθνή φεστιβάλ, αλλά και το ARTE France έχει βραβεύσει μια ομαδική φοιτητική προσπάθεια στην οποία συμμετείχα, πριν κάτι χρόνια. Οι διακρίσεις κάνουν καλό στην ψυχολογία, αλλά αυτό είναι όλο. Μια καλή πορεία στο χώρο αυτόν απαιτεί πολλή και συστηματική δουλειά, επιμονή και υπομονή. Προς το παρόν κάνω τη μουσική για τον θεατρικό Ερωτόκριτο (ναι, το γνωστό!) σε σκηνοθεσία Claude Buchvald, μια πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση του έργου που ξεκίνησε ως atelier de recherche στο πανεπιστήμιο Paris VIII, και τώρα συνεχίζει σε επαγγελματικό πλαίσιο. Μέσα στο Νοέμβριο θα κάνουμε μια περιοδεία στη νότια Γαλλία, και υπάρχει ακόμα μία προγραμματισμένη για την άνοιξη. Επίσης έχω αναλάβει τη σύνθεση της μουσικής για το «Phos», μια ταινία της Pamela Varela, πολύ αξιόλογης σκηνοθέτιδας, που θα πραγματοποιηθεί τον Ιανουάριο. Έπειτα, υπάρχουν και τα μικρά και μεγάλα προσωπικά σχέδια, για τα οποία αν θέλεις θα μιλήσουμε μια άλλη στιγμή!

– Πως συνθέτεις; γράφεις νότες; ή καταφεύγεις κατευθείαν στα ηλεκτρονικά θαυματουργά μηχανήματα της σύγχρονης υψηλής  τεχνολογίας;

Κατά βάση είμαι παλαιών αρχών, η σύνθεση για μένα είναι συνδεδεμένη με το μολύβι και τη γόμα, και το πιστεύω ότι η «μαγεία» συμβαίνει πάνω στο χαρτί. Φυσικά και χρησιμοποιώ την τεχνολογία, αλλά όσο πιο αργά μπορώ μέσα στην πορεία της δημιουργίας. Η μουσική του υπολογιστή είναι μια ξεχωριστή επιστήμη, που όσο καλύτερα τη μαθαίνω, τόσο περισσότερο ρισκάρω να εγκλωβιστώ στην ομορφιά «εδώ και τώρα» που μπορεί να προκύψει μέσω της τεχνολογίας από δυο μόνο νότες, έστω και κακογραμμένες!

Η Harmonie κάνει πρόβες κάθε Σάββατο 11h-13h au théâtre des Ogresses Blondes, 28 rue Etex 75018

Le chœur de chansons grecques « Harmonie » est lancé, les répétitions ont commencé!

Nous vous invitons à explorer ensemble les chansons et la musique qui ont exprimé, mais aussi formé, une culture unique.
Ayant le « kefi » comme camarade, on se promènera, des rives de l’Asie Mineure jusqu’aux petites rues vénitiennes d’Eptanese, de la fin du 19ème siècle jusqu’au présent.

Plus tard dans l’année des cours de musique (théorie, solfège, dictée,etc.) seront incorporés dans le programme des répétitions, dans le but d’une formation musicale de base pour tous les membres du chœur.
Quelques concerts auront également une place dans la programmation annuelle.

Les répétitions ont lieu tous les samedis de 11h à 13h au Théâtre des Ogresses Blondes, 28 rue Etex 75018 à deux pas de la station Guy Moquet (sortie Lamarck!) (ligne 13), ou à dix minutes de la Place de Clichy (lignes 2 et 13).

Les tarifs :

1 séance : 11 EUR
1 mois (4 séances) : 36 EUR
Le trimestre (10-12 séances) : 90 EUR

Pour plus de renseignements : 06 26 82 23 65

Περισσότερα νέα